woorden dansen

Danslokaal 9 bracht dit maal drie totaal verschillende voorstellingen. In twee voorstellingen is het duister en de grondeloosheid van het bestaan uitgangspunt en in de middelste voorstelling - die heel toepasselijk Caught in Between heet - domineert een lichtheid die nergens ondraaglijk wordt. Ian Yves Ancheta werkt een existentiële vraag uit. Hij wil weten waarom twee mensen die zich tot elkaar aangetrokken voelen niet in elkaar opgaan, niet samensmelten. Het simpelste antwoord zit al in de vraag besloten: omdat er dan niet meer twee mensen zijn maar iets amorfs dat niemand fijn vindt. Of anders gezegd, dan houd het gebeuren van de liefde op. De lichtheid van de voorstelling is geheel aan dit wankelende uitgangspunt te wijten. Door grapjes wordt de dans ook nergens zwaar, het blijft een dans zonder enig verzet.

Astrid Boons laat in Now You can Swallow Her iets heel anders zien. Haar dans verzet zich tegen grondeloosheid zonder de illusie die grondeloosheid op te kunnen heffen. De dansers vormen een kluit en zijn toch ook individueel sterk aanwezig. De bewegingen zonder grond, die steeds maar alle ledematen aan blijven doen, gaan zonder onderbreken door. Alsof de lichamen door een niet nader te bepalen kracht steeds even worden aangeraakt. Met veel moeite weten sommigen zich los te maken van de groep, maar ze worden al snel weer ingehaald. Niet alleen wordt de grondeloosheid nergens opgeheven, dat lijkt ook niet echt nodig, juist het gebrek aan fundament is de grond voor de dans. Er is zowel een samengaan als een eigen weg volgen zonder dat het verstrekkende gevolgen heeft. Het verzet waar deze dans van uitgaat is complex. De steeds volgehouden distortions, het zowel alleen gaan als weer samenkomen, het zelf bewegen en bewogen worden, het is allemaal vorm van een vervreemding die de hele voorstelling blijft. Er is geen duidelijk man, vrouw, kind, dier of plant - ze zijn er allemaal. Alles wordt gebruikt, af en toe wordt toegegeven aan een uitbarsting van mens, maar steeds weer keert het terug tot een chaotisch geheel dat van zijn zingevende filters ontdaan lijkt. Als een ontwaken uit een coma van een rondzwervend lichaam dat steeds weer uitspuugt en opslokt. Het verzet is zo verzet tegen ontluisterende krachten, tegen het verlangen met de ander samen te vallen als oplossing voor alles. Verzet tegen de zinloosheid. Een verzet waarin we allemaal betrokken zijn zonder enige keus.

Soms geeft een dansvoorstelling juist zin om mee te dansen, Fubunation's In Silent Company is zo'n dans. Ook zij verzetten zich tegen de valse illusie dat we in elkaar op kunnen gaan, of dat we het leven met grapjes nog best leuk kunnen maken. Ze vormen gebeurtenissen op een rauwe chaotische ondergrond. De dansers zijn veel duidelijker mens dan bij Boons, ze maken ook de spanning tussen mensen in hun bewegen voelbaar. Ruimte wordt gevuld met (soms wat geforceerd aandoende) solo's en dan weer unisono dans. Jammer is dat de dramaturgie en de dans elkaar soms lijken mis te lopen. Dan is de ruimte tussen bewegingen even leeg, alsof er onbedoeld niets gebeurt.

Fubunation combineert een rauwe visie op de werkelijkheid met aanstekelijke dans en vormt een mooie afsluiting van deze danslokaal. Ancheta blijft in zijn dans steken in een perspectief dat nog wel wat verder doordacht had kunnen worden. Zijn dans is nu eerder een sluier over ons toch al troebele zicht op het leven. Boons daarentegen maakt een dans waarin de filters van het bestaan tot een minimum worden teruggebracht, wat we te zien krijgen is niet mooi maar legt een laag bloot die misschien hoop biedt voor de toekomst. In een staat zo dicht bij de chaos kunnen we alleen de zorg om het gebeuren op ons nemen. Dat er dan geen identiteit nodig is, geen man, vrouw of wat dan ook is een verademing. Het zet extra vraagtekens bij de huidige dominante patriarchale cultuur, zonder een alternatief op te dringen. Het laat zo ruimte voor eigen oplossingen. Als het bestaan een grond of diepere zin heeft dan misschien daar: in de zorg om het gebeuren. Zorg waaraan ik als aan de dans van Fubunation graag mee wil doen.

(Voorstelling gezien 16 september 2021)

René